Ούτε δεξιά ούτε αριστερά η πλειοψηφία των Ελλήνων Καμία εμπιστοσύνη στα συνδικάτα ! Ενδιαφέρονται για την πολιτική. Αλλά αποστρέφονται τους πολιτικούς
Χρήσιμα συμπεράσματα, και ώς ένα βαθμό ανατρεπτικά, εξάγονται από την έρευνα που διεξήγαγε για λογαριασμό του νεοσύστατου Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ η εταιρεία ερευνών κοινής γνώμης ProRata.
Αντικείμενο της δημοσκόπησης ήταν η καταγραφή των αντιλήψεων των πολιτών σχετικά με το πολιτικό φαινόμενο: για την πολιτική, τους πολιτικούς, τα κόμματα, τους θεσμούς και τις αξίες της ελληνικής κοινωνίας σήμερα.
Από τα ευρήματα της έρευνας που παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι τα χαμηλά επίπεδα εμπιστοσύνης που δείχνουν οι πολίτες στους θεσμούς.
Στην κλίμακα 0-10 οι συνδικαλιστικές οργανώσεις εμφανίζονται ουραγοί με ποσοστό εμπιστοσύνης 1,74 και ακολουθούν η κυβέρνηση (2,08), τα κόμματα (2,43) και η Βουλή (3,13). Οι μοναδικοί θεσμοί που υπερβαίνουν το «5» είναι εκείνοι που σχετίζονται με την εκπαίδευση και τη μόρφωση και ειδικότερα το σχολείο (5,63) και το Πανεπιστήμιο (5,92).
Το παζλ της έλλειψης αξιοπιστίας προς βασικούς θεσμούς συμπληρώνει η χαμηλή εκτίμηση των ερωτηθέντων για τους πολιτικούς, καθώς στο άκουσμα της λέξης αυθόρμητα ανακαλούν στη μνήμη τους λέξεις όπως «διαφθορά/διαπλοκή», «υποκριτής/υποσχέσεις/ψεύτης» και διάφορα άλλα «αρνητικά χαρακτηριστικά».
Στην ίδια κατεύθυνση, η πλειοψηφία αντιλαμβάνεται την πολιτική ως ένα «βρόμικο παιχνίδι» 30% («συμφωνώ» και 30% «μάλλον συμφωνώ»).
Κατάρριψη ενός μύθου
Στον αντίποδα, καταρρίπτεται ο μύθος περί γενικευμένης αδιαφορίας για την ενεργό ενασχόληση με τα κοινά αλλά και η αντίληψη ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει. Στο πλαίσιο αυτό, σε ποσοστό που υπερβαίνει το 80% δηλώνουν ότι η πολιτική είναι μια διαδικασία που τους ενδιαφέρει και επιπροσθέτως θεωρούν ότι ως πολίτες είναι σε θέση να διαδραματίσουν ρόλο στο να αλλάξουν πράγματα στην πολιτική.
Αναλόγως, πιστεύουν ακράδαντα ότι τα πολιτικά κόμματα συνιστούν συστατικό στοιχείο του δημοκρατικού πολιτεύματος και εμφανίζονται πλειοψηφικά θετικοί (34% «συμφωνώ απόλυτα» και 25% «μάλλον συμφωνώ») στη διαπίστωση ότι «χρειαζόμαστε νέα πολιτικά κόμματα».
Δεν προτίθενται, ωστόσο, να ενταχθούν σε κάποιο κόμμα (28%). Από την άλλη, στο ερώτημα αν σκέφτονται να συμμετάσχουν σε κάποια διαδήλωση εντός του επόμενου έτους το 42% απαντά καταφατικά, ενώ το 35% είναι πρόθυμο να ενταχθεί σε μια κοινωνική οργάνωση/σύλλογο (ΜΚΟ, ομάδα πολιτών κ.λπ.).
Σε ό,τι αφορά την αυτοτοποθέτηση στον χάρτη Αριστερά-Δεξιά, το 42% αυτοτοποθετείται από «0-4» στη δεκαβάθμια κλίμακα (όπου «0» είναι Αριστερά και «10» Δεξιά), με μόλις το 17% να επιλέγει μεταξύ «6-10». Αξίζει να σημειωθεί ότι η βαθμίδα που συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη αυτοτοποθέτηση είναι η «5» που υποδηλώνει αυτοτοποθέτηση στο Κέντρο.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το εύρημα ότι η διάκριση Αριστερά – Δεξιά για το 49% έχει πάψει να έχει νόημα, κάτι με το οποίο διαφωνεί το 35%.
Τέλος, ως περισσότερο συντηρητικές οι ερωτώμενοι αντιλαμβάνονται τις έννοιες του νεοφιλελευθερισμού (6,52) και της ατομικότητας (5,64).